FL Studio - Definicje

]Arpeggiator
Jeden z najczęściej wykorzystywanych efektów w muzyce elektronicznej. Pozwala kreować automatyczne arpeggia w oparciu o wciśnięty na klawiaturze akord lub pojedyńczy dźwięk. Arpeggiator we fruity loopsie znajdziesz w okienku channel settings danego kanału w zakładce func. Wraz z wersją 5.0 arpeggiator pojawił się jako dodatkowe narzędzie, które wywołujemy z poziomu menu w oknie piano roll.

Automation clips
W naturalny sposób pozwala nam na automatyzowanie wielu parametrów używając do tego celu graficznie rysowanej lini - rozwiązanie idealnie nadaje się do wykonania automatyki panoramy, zgłaśniania ale nie tylko. Tak wyedytowne klipy umieszczamy w projekcie bezpośrednio tam, gdzie mają się pojawić. Więcej informacji na temat klipów audio znajdziesz w dziale fl studio.

BandWidth
(z szerokość pasma) - zakres częstotliwości, na które wpływa dany filtr. W przypadku korektorów parametrycznych szerokość ta jest regulowana, jeśli chodzi o korektory graficzne szerokość ta zazwyczaj rośnie wraz ze zmianami wzmocnienia filtru.


Bar
Pojedyńcza kostka w Playliście

Bps
(z angielskiego beat per second) - liczba uderzeń na sekundę


]Center Frequency
częstotliwość środkowa - wyznaczona szczytem charakterystyki filtru


Channel
kanał w step sequencerze.

Channel Settings
okienko, które dotyczy każdego kanału znajdującego się we Fruity Loops. Znajdziemy tam szereg ustawień, począwszy od panoramy, głośności i strojenia az po bardziej skomplikowane opcje. Wyświetlacz A pokazuje numer slotu w mikserze, do którego dany sampler (jeśli jest to okno channel settings samplera) jest podpięty. W naszym przypadku próbka o nazwie DNC_snare_4.wav nie jest podpięta do żadnej ścieżki w mikserze.

Chorus
(ang. chór) typ efektu uzyskiwany najczęściej poprzez niewielkie opóźnienie sygnału oryginalnego względem "efektowego". Więcej informacji na temat pokładowego chorusa znajdziesz w artykule poświęconemu wtyczkom efektów.

Cutoff
w mikserze oraz w niektórych instrumentach potencjometr służący do regulacji częstotliwości odcięcia filtracji.

Czas dostępu
najkrótszy czas, jaki upływa od chwili zmiany sygnału na wejściu układu do chwili ustalenia się danych na jego wyjściach. Wartość latency zależy również od tego z jakiego sterownika korzystamy. Polecam ASIO, który pozwala ustawić opóźnienie rzędu około 10 ms.

Częstotliwość
wielkość opisująca liczbę drgań w wybranym przedziale czasu. Jednostką częstotliwości jest Hz.1 Hz równy jest jednemu drganiu na sekundę. Wielokrotność to 1kHz (kilohec) = 1000 Hz, 1MHz(megahec) = 1000 kHz, 1 GHz (gigahec) = 1000 MHz.


DC offset
składowa stałoprądowa, określona wartość napięcia stałego pojawiającego się wraz z sygnałem zmiennym na wejściu lub wyjściu użądzenia. Każdy sygnał zawierający składową stałoprądową należy z niej oczyścić przed poddaniem go jakiejkolwiek obróbce, a w szczególnośći przed kompresją.


De-eser
rodzaj specjalistycznego kompresora służącego do redukcji głosek "syczących" w sygnale mowy.


Delay
opóźnienie. Określenie używane również jako nazwa własna echa, które można uzyskać przy pomocy cyfrowych, bądź analogowych procesorów efektów. Więcej informacji na temat pokładowego delaya znajdziesz w artykule poświęconemu wtyczkom efektów.

Density
gęstość. Parametr, który często znaleść można w sekcji REVERB procesora efektów, pozwalający na definicję intensywności, brzmienia efektu.


Detune
odstrojenie. parametr, który znaleść można w bloku oscylatorów toru syntezy sekcji chorus procesora efektów. Pozwala on na zdefiniowanie poziomu odstrojenia, który dla oscylatora podawany jest w centach.


Dither
szum dodawany do sygnału cyfrowego, pozwalający na redukcję zniekształceń powstających w czasie konwersji (np. podczas redukcji liczby bitów) oraz przekształcania sygnałów cyfrowych. Zastosowanie dithera pociąga za sobą wprowadzenie niewielkiego poziomu szumu do sygnału, który może być usunięty poprzez odpowiednie kształtowanie jego widma (noise shaping).


Dobroć (Q)
termin ten wraz z pojęciem szerokości pasma bywa stosowany zamiennie z terminem korekcji. Q to parametr definiujący zakres częstotliwości objętych działaniem filtru


Dots
zaznaczono na obrazku czerwoną otoczką

Drawbars
W elektronicznych organach są to suwaki za pomoca których instrumenty te mogą z dużą dokładnością symulować brzmienie organów kościelnych. Stanowią jakby podłoże pierwszych ośmiu dzwięków.

Echo
dźwięk odbity od przeszkody akustycznej, dochodzący do słuchacza z pewnym opóźnieniem w stosunku do dźwięku bezpośredniego, tak, że może być rejestrowany jako dźwięk oddzielny


Enhancer
typ procesora psychoakustycznego, który wpływa na brzmienie poprzez wprowadzenie przesunięć fazowych do sygnału oryginalnego odbieranych jako poprawa czytelności, selektywności i plastyczności. Więcej informacji na temat pokładowego enhancera znajdziesz w artykule poświęconemu wtyczkom efektów.

Envelope
obwiednia filtra. We wszystkich obwiedniach podlega regulacji pięć parametrów (attack, hold, decay, sustain i release).

Events
to wszelkie informacje o wykonywanych w Fl Studio ruchach gałek czy suwaków. Ich reprezentacją są wykresy, które możemy edytować. W celu przeprowadzenia edycji automatyzacji danej gałi należy kliknąć kontekstowym na tę gałkę (slider) a następnie wybrać z menu edit events.

Feedback
sprzężenie zwrotne


Flanger
efekt modulujący działający na minimalnym opóźnieniu dźwięku przetwarzanego w stosunku do dzwięku oryginalnego, który następnie poddawany jest modulacji pod względem wysokości w zakresie kilku centów w dół i w górę. Cechą charakterystyczną efektu flanger, odróżniającą go od efektu chorus, jest zastosowanie sprzężenia zwrotnego dodatkowo zniekształcającego dźwięk w granicach często definiowanych przez użytkownika. Więcej informacji na temat pokładowego flangera znajdziesz w artykule poświęconemu wtyczkom efektów.

Flp (*.Flp)
(fruity loops project) jest to rozszerzenie w jakim zapisywane są wszelkie pliki w Fl Studio. W pliku tym zawatre są wszystkie informacje odnośnie ustawień danego projektu. W przypadku, kiedy podejmiemy się otworzenia projektu, który wymaga sampli program będzie szukał tych sampli w odpowiednim folderze. Jeśli nie chcesz czekać na załadowanie sampli wciśnij ECS podczas próby ich ładowania.


Gain
wzmocnienie - poziom sygnału.


Gate
bramka, procesor audio, który odcina brzmienie jeżeli jego głośność spadnie poniżej pewnego zadanego progu. Bramkowanie używane jest w celu np. eliminacji niepożądancyh szumów w przerwach między naszą mową do mikrofonu, jako efekt - pozwala na tworzenie brzmienia typu straccato.


Glide
funkcja dostępna w torze syntezy pozwalająca na definicję sposobu zachowania się generatora instrumentu w trakcie gry. W niektórych syntezatorach (Vsti) w odrębie tej funkcji można uaktywnić efekty portamento lub glissando przy czym pierwszy pozwala uzyskać efekt płynnego przechodzenia pomiędzy dzwiękami następującymi po sobie, natomiast w drugim przejście często jest skokowe uwzględniające interwały występujące pomiędzy poszczególnymi klawiszami na klawiaturze


Host program
to program nadrzędny np. Cubase czy Fl studio, pod którym mogą pracować inne aplikacje np. wtyczki programowe - które w większości nie mogą pracować same, chyba że są to wtyczki o charkterze stand alone


Insert tracks
Dzwięk wychodzący z wtyczek kierowany jest na mikser (jedną z 64 ścieżek). Domyśline sygnał po przejściu przez filtry (panoramy, głośności, equalizera) wysyłany jest do ścieżki master. Jednakże mamy możliwość samemu dokonać wyboru, do której ścieżki będzie kierowany sygnał.

Instrument monofoniczny
instrument 1-głosowy, w którym nie jest możliwe wygenerowanie kilku dźwięków jednocześnie.


Integrated event editor
obszar znajdujący się w oknie Piano Roll (w jego dolnej części), pozwalający na ustawianie różnych parametrów dla poszczególnych nut (głośności, panoramy, odcięcia filtra i innych)

Joystick
w instrumentach elektronicznych manipulator drążkowy poruszający się w płaszczyźnie poziomej służący do wysyłania komunikatów PITCH BEND/MODULATION.


Keyboard split
funkja umożliwiająca podział klawiatury instrumentu, dzięki czemu możliwe jest przypisanie innego programu barwy dla danej wydzielonej sekcji.


Klawiatura sterująca
sterownik wykonany w postaci klawiatury wysyłającej komunikaty MIDI do podłączonych doń urządzeń zewnętrznych. Klawiatury mogą być wyposażone w różną liczbę klawiszy których mechanika uzależniona jest od konkretnego modelu. Klawiatury pozwalają na sterowanie jednym bądź wieloma modułami dźwiękowymi czy instrumentami VSTi, umożliwiają wysyłanie podstawowych komunikatów sterujących pracą sekwencera.

Komunikaty MIDI
komunikaty zarządzające pracą urządzeń MIDI. Ogólnie komunikaty dzieli się na KOMUNIKATY KANAŁOWE - dotyczące wybranego kanału MIDI oraz KOMUNIKATY SYSTEMOWE - dotyczące wszystkich kanałów.


Korektor
urządzenie bądź program komputerowy pozwalający na kształtowanie widma sygnału. Najbardziej popularne to korektory graficzne i parametryczne Ten stanowi zespół filtrów, które służa do podbijania lub tłumienia zakresu częstotliwości. Korektor jest częścią miksera.

Kwantyzacja
w sekwencerach spełnia ona rolę funkcji wyrównującej nierówności nagranego materiału poprzez dosuwanie zapisanych komunikatów note on do najbliższej, określonej przez użytkownika wartości rytmicznej. Kwantyzacji mogą podlegać również czasy trwania poszczególnych dźwięków a także umiejscowienie komunikatów sterujących.


Latencja
opóźnienie występujące pomiędzy naciśnięciem klawisza na klawiaturze sterującej a pojawieniem się sygnału na wyjściu. Jednym ze sposobów pozbycia się tego opóźnienia w fl studio jest dokonanie odpowiednich ustawień wielkości buffora w zakładce Options > Audio Settings.


Layer
Warstwa. W fl studio warstwy umożliwiają nam nakładanie brzmień pochodzących od różnych bądź tych samych instrumentów wtyczkowych przypisanych do tej samej strefy klawiatury, których aktywność może być uzależniona od komunikatów velocity odebranych z klawiatury instrumentu, w tym przypadku layer oznacza jedną z warstw.

LFO
(ang. Low Frequency Oscillator) generator przebiegów o małych częstotliwościach, najczęściej z zakresu dziesiątych części Hz do kilkudziesięciu Hz (bardzo rzadko do kilkuset i więcej Hz). W syntezatorach generatory LFO wytwarzają najczęściej fale proste, jak sinus, trójkąt, piła, prostokąt, często też sample&hold, które są wykorzystywane do modulowania parametrów toru syntezy, a tym samym brzmienia tworzonej barwy. Generator LFO modulujący wysokość dźwięku pozwala uzyskać efekt wibrato, modulujący częstotliwość odcięcia filtracji - efekt wah-wah, a modulujący poziom wzmocnienia (głośności) - efekt tremolo.


Link to controller
opcja w Fl Studio umożliwiająca na przypisanie danej gałki, suwaka do kontrolera MIDI np. klawiatury sterującej. Dzięki tej opcji nie jesteśmy skazani na przeglądnanie instrukcji obsługi danej wtyczki w celu znalezienia informacji na temat; jaki parametr cc (control challenge) odpowiedzialny jest za ruch danej gałki czy suwaka.

Live mode
tryb pracy pozwalający na kontrolowanie utworu za pomocą klawiautry MIDI poprzez włączanie i wyłączanie poszczególnych patternów podczas odtwarzania songa.

Loudness
specyficzny rodzaj filtru (korektora) podbijający małe i duże częstotliwości podczas odsłuchu materiału dźwiękowego przy małych poziomach głośności. LOUDNESS dostosowuje charakterystykę częstotliwościową sygnału do charakterystyki ludzkiego słuchu. Podczas odsłuchu filtr powinien być odłączany bądź odłączać się automatycznie.


Master track
główna ścieżka, przez którą przechodzi ostatecznie sygnał już po zmiksowaniu.

Mastering
to chyba najtrudniejszy etap produkcji utworu, to dziłania mające na celu ustawienie wszystkich instrumentów w panoramie, tak aby można było wywnioskować słuchając utworu co jest motywem przewodnim, chodzi o to, aby nasz utwór nie brzmiał jak taka wielka mieszanina i aby niezależnie od sprzętu stosowanego do odsłuchu wszędzie, u każdego brzmiał jednakowo. Mastering nie jest czymś łatwym - i czasami utwór może być ciekawy, ale bez odpowiedniego "dopracowania" może nie zabrzmieć właściwie.


Metronom
przyrząd do dokładnego wyznaczania tempa utworu. Szczególnie przydatny, kiedy pracując nad danym projektem nie posiadamy skonstruowanej ścieżki perkusyjnej.

MIDI
(ang. musical instrument digital interface) cyfrowy interface pozwalający na wzajemne porozumiewanie się urządzeń, jak instrumenty elektroniczne, procesory efektów, miksery itd. oficjalnie sprowadzony w roku 1983. MIDI jest interfejsem szeregowym, w którym informacje w postaci zer i jedynek przesyłane są kolejno jeden za drugim z prędkością 31.250 (+-196) bps. Przez MIDI przesyłane są tylko informacje sterujące rozumiane przez urządzenia zgodne ze standardem MIDI.


Mikser
urządzenie analogowe bądź cyfrowe umożliwiające miksowanie wprowadzonych doń sygnałów audio, ustalanie proporcji między nimi rozłożenie w panoramie stereofonicznej korygowanie charakterystyki częstotliwościowej itd. Miksery zbudowane są najczęściej z dwóch głównych sekcji - wejściowej złożonej z kilku bądź kilkudziesięciu niezależnych kanałów wejściowych (MASTER), pozwalającej na rozesłanie sygnałów do urządzeń zewnętrznych, kontrolę poziomów, czasami korekcję itd.

Modulacja
cykliczna zmiana wartości wybranego parametru. Modulacji podlegają takie parametry jak wysokość dźwięku (prowadzi do uzyskania efektu wibrato, częstotliwość odcięcia filtracji (efekt wah - wah) czy poziom głośności (efekt tremolo).


Multitimbral
cecha instrumentu elektronicznego, dzięki której może on grać kilkoma, kilkunastoma, a nawet kilkudziesięcioma różnymi barwami jednocześnie. Każda barwa przypisana jest do innego segmentu multitimbral, którym z reguły steruje się przy pomocy oddzielnego kanału MIDI. W nowoczesnych instrumentach segmentów jest najczęściej 16 bądź 32, rzadziej 64 i więcej. Instrumenty programowe często nie są wyposażane w multitimbral, przez to, aby korzystać z kilku barw jednocześnie, należy jednocześnie uruchomić kilka takich samych instrumentów. Istnieją jednak odstępstwa od tej reguły.


Pętla
ang. loop. Określenie odnoszące się najczęściej do fragmentu zapętlonego utworu - najszęściej kilku taktów ścieżki rytmicznej - który w aranżacji zastępuje najczęściej "żywą" perkusję bądź sekcję rytmiczną.


Pitch Bend
kanałowy komunikat MIDI zarządzający płynnym odstrojeniem dźwięku. Pitch bend jest komunikatem dwubajtowym, zapewniającym rozdzielczość równą 16384 jednostkom, dzięki czemu przy pełnym wykorzystaniu możliwości drzemiących w tym komunikacie odstrojenie odbywa się w sposób płynny. Niestety część instrumentów, głównie starszych, korzysta tylko z jednego bajtu danych. Komunikat pitch bend jest z reguły przypisany do pokrętła pitch bend ulokowanego najczęściej z lewej strony syntezatora bądź klawiatury sterującej.


Plug-in
przeważnie niewielka aplikacja, zwana popularnie wtyczką programową uruchamiana z poziomu tzw. programu-hosta. Plug-iny można dzielić na wiele sposobów, przy czym najpopularniejsze są: ze względu na typ oraz ze względu na spełnianą funkcję. Pod względem typu, który określa spod jakiego programu-hosta można uruchomić daną wtyczkę, najczęściej spotyka się plug-iny DirectX, VST, TDM, RTAS i inne. Ze względu na spełnianą funkcję wtyczki można podzielić na procesory efektów i instrumenty programowe, na których można grać podobnie jak na rzeczywistych instrumentach elektronicznych.



Polifonia
cecha instrumentu umożliwiająca granie kilkoma, kilkudziesięcioma a nawet kilkuset dźwięków jednocześnie, dzięki czemu jest możliwe tworzenie wielogłosowych partii instrumentalnych (np. granie akordami). W przeważającej większości polifonia instrumentów, w których dźwięk wytwarzany jest na podstawie próbek instrumentów akustycznych, elektrycznych bądź elektronicznych zapisanych w pamięci, jest wielkością stałą, przy czym może ulegać zmniejszeniu podczas wykorzystywania programów, w których nałożono na siebie kilka barw. Wówczas redukcja polifonii jest wprost proporcjonalna do
ilości składników. Przykładowo, w instrumencie dysponującym 32-głosową polifonią granie barwą złożoną z dwóch nałożonych na siebie składników zredukuje polifonię do 16 głosów, przy 4 składnikach do 8 głosów itd. Inaczej jest w przypadku instrumentów symulujących działanie syntezatorów analogowych i instrumentów programowych, gdzie polifonia zależy od mocy obliczeniowej procesora bądź procesorów. W tym przypadku redukcja polifonii może nastąpić w wyniku utworzenia skomplikowanego toru syntezy, zaprzęgającego do pracy sporą liczbę elementów składowych.


Portametno speed
parametr pozwalający na kontrolę szybkości ślizgania z jednej nuty do drugiej.


Presety
gotowe ustawienia wtyczki. Screen obok prezentuje gotowe ustawienia, jakie znajdziemy we wtyczce Fruity Delay 2. Aby wyświetlić taką listę należy kliknąć na prawym klawiszem myszy

Projekt
utwór, nad którym aktualnie pracujemy.


ReWire
jest to sterownik, za pomocą którego możemy np. użyć Fl Studio jako maszyny perkusyjnej w programie Cubase czy Sonar. Wciskając play w Cubase jednocześnie play wciskane jest automatycznie w programie fl studio. Powyższy sterownik umożliwia synchronizację zegarów MIDI obu aplikacji.


Sampler
urządzenie służące do odtwarzania próbek dzwięku. Sampler pobiera próbki dźwięku, przechowuje je w pamieci, umożliwia ich obróbkę oraz odtworzenie w zmienionej formie. Jest on pewnego rodzaju urządzeniem nagrywająco - odtwarzającym. Pozwala na cyfrową rejestrację dowolnego dźwięku podanego na jego wejście a następnie po ewentualnej modyfikacji brzmienia, na odtworzenie tych dźwięków z dowolną wysokością określoną przez naciśnięcie odpowiedniego klawisza sterującego. Jako początek ery cyfrowych samplerów przyjmuje się rok 1971, w którym wykonano instrument organowy, oparty na cyfrowym odtwarzaniu próbek uprzednio zarejestrowanych dźwęków pojedyńczych piszczałek.

Score
specjalne pliki zawierające informacje odnośnie zapisanej melodii w postaci komunikatów MIDI z piano roll. Począwszy od wersji 3.5 możliwe jest również zapisywanie do tych plików informacji o danych automatyki


Send tracks
W programie FL Studio znajdziemy 4 ścieżki wysyłkowe. Sygnał podawany na te ścieżki nie pochodzi bezpośrednio od instrumentów, lecz na samym początku przechodzi przez daną ścieżkę insertową (jedną z 64).

Song/pat tryb
eden z trybów pracy w Fl Studio. Pat pozwala na odsłuchiwanie pojedyńczych patternów, natomiast tryb song całego utworu (wszystkich patternów).

Stand alone
program, np. wtyczka, która może pracować samodzielnie (bez udziału programu hosta). Nie jest to wtedy dll, ale plik o rozszerzeniu *.exe.


Synteza granularna
taka synteza, która dzieli sampla na wiele małych kawałków (granulek). Te kawałeczki są odgrywane w zależności od ustawień wtyczki. Możemy swobodnie regulować długość jak i odległości między kawałkami. Syntezę glanuralną możemy wykorzystywać do rozciąganoa sampli bez zmieniania ich wysokości. Możemy ją wykorzystywać do tworzenia wielu użytecznych efektów.

Technologia VSTi
(ang. virtual studio technology instruments) technologia opracowana przez firmę Steinberg pozwalająca na odwzorowanie całego środowiska studyjnego w postaci oprogramowania. Otwarta technologia akceptująca tzw. wtyczki programowe napisane przez innych programistów zgodnie z określonymi ramami uwzględniającymi komunikację między aplikacją nadrzędną (sekwencerem Audio/MIDI) i aplikacją podporządkowaną (wtyczką).


Time maker
znacznik (kursor) pokazujący aktualną pozycję w playliście i piano roll.

Time stretching
Technologia pozwalająca na przygotowanie próbki poprzez dostosowanie tempa jej odtwarzania do tempa projektu. Jeśli jakieś sample wykorzystują tę technologię w projekcie, to zmieniając tempo utworu jednocześnie zmiana ta uwzględniana jest dla klipu, do którego to został zastosowany Time Stretching

Underuns occur
To niepożądane efekty jakie mogą wystąpić podczas pracy w środowiskach audio (np. Fl Studio) co najczęściej wiąże się z wolnym komputerem czy też nieobecnością w systemie sterowników DirectSound. Underruns są słyszalne jako kliknięcia w czasie odtwarzania. Aby ich uniknąć, należy zwiększyć buffor dla sterownika DirectSound. (patrz punkt 59)
Podczas zgrywania utowru do np. mp3 nie musimy się tego obawiać.


Unison tryb
powoduje przełączenie pracy syntezatora z trybu polifonicznego w monifoniczny.


Vocoder
(ang. Voice Operated Recorder ) elektroniczne urządzenie do syntezy dźwięku, w tym także mowy. Urządzenie zostało wynalezione przez amerykańskiego inżyniera Homera Dudley. Vocoder pracował w dwóch trybach - analizującym i syntezującym. Naturalny dźwięk skanowany był po przeprowadzaniu go przez zestaw filtrów o wąskich charakterystykach, dzielących słyszalne pasmo na szereg przedziałów. Wynik analizy przedstawiano graficznie w postaci grafu. Urządzenie mogło pracować w trybie syntezującym odtwarzając dźwięki analizowane wcześniej lub tworzyć zupełnie nowe. Zasada działania współczesnych vocoderów jest podobna do ich oryginalnego poprzednika, lecz znacznie udoskonalona i rozszerzona. Program fl studio posiada począwszy od wersji 4.1 swój własny vocoder, który gorąco polecam.